Ile powinna wynosić prawidłowa masa ciała półrocznego dziecka?

Chociaż idealna masa ciała niemowlęcia nie istnieje, został przyjęty pewien standard w kontrolowaniu proporcjonalnego przyrostu. Pomocne będzie systematyczne monitorowanie przyrostów masy i długości ciała oraz obwodów głowy dziecka, a także zapisywanie uzyskanych wyników i przenoszenie ich na odpowiednie siatki centylowe, zamieszczone np. w książeczce zdrowia dziecka.

Siatki służą kontrolowaniu prawidłowego rozwoju malucha. Na wykresach zaznacza się kolejne wartości pomiarów masy i długości ciała oraz obwodu głowy. Uzyskane wyniki dają obraz tego, czy wzrastanie w czasie jest prawidłowe i zgodne z przyjętą normą. W drugim półroczu życia pomiary odbywają się co 3 miesiące, w terminach profilaktycznych badań lekarskich – w 6., 9. i 12. miesiącu życia dziecka ⁶ ⁷. U dzieci z problemami zdrowotnymi, zbyt małymi dotychczasowymi przyrostami masy ciała, odstępy pomiędzy badaniami mogą być krótsze – decyzję o tym podejmuje lekarz.

Za normę uznaje się stan, gdy wartość długości i masy ciała znajduje się pomiędzy 3. a 97. centylem. Wyniki między 3. a 10. centylem oraz 90. a 97. centylem również wymagają bacznej obserwacji i należy skonsultować je z pediatrą⁸.

To ważne

W Polsce najczęściej korzysta się z siatek centylowych WHO – dla dzieci w wieku 0-5 lat oraz siatek OLA/OLAF⁹ dla dzieci od 3. do 18. roku życia.

Z jednorazowego pomiaru masy ciała i zaznaczenia tej wartości na siatce centylowej nie należy wyciągać wniosków. Należy mieć na uwadze, że w analizie pomiarów bierze się pod uwagę wiele czynników, m.in. to, jakie wyniki na siatkach centylowych osiągało dziecko w chwili narodzin, czy ciąża była „donoszona” oraz jak wyniki kształtowały się od narodzin do chwili obecnej – dlatego interpretacją indywidualnej krzywej wzrastania dziecka zawsze zajmuje się lekarz pediatra.

Wpływ na wzrost masy ciała ma wiele czynników – geny, warunki środowiskowe, w jakich wychowywane jest dziecko, choroby i różne problemy zdrowotne, a także sposób jego żywienia i etap rozwojowy, na jakim się znajduje. Wraz z rozszerzeniem diety w jadłospisie dziecka pojawiają się nowe pokarmy – inne niż mleko mamy lub mleko modyfikowane (jeśli mama nie karmi piersią). Posiłki uzupełniające łączone są wtedy z pokarmem mlecznym, przez co przyrosty masy ciała mogą ulec zmianie.

Wahania masy ciała u dziecka po 6. miesiącu życia wynikają bezpośrednio ze zmiany diety, a także z intensywnego rozwoju fizycznego niemowlęcia. Dziecko jest w trakcie usamodzielniania się, dużo się rusza, podejmuje pierwsze próby siadania, chodzenia i coraz więcej komunikuje się z otoczeniem. To również okres, w którym pojawiają się pierwsze zęby. Wszystko to sprawia, że w drugim półroczu mogą zdarzyć się okresowe zahamowania przyrostu masy ciała. Jeśli zatem maluch jest pogodny, ma apetyt i jest zdrowy, nie warto zamartwiać się na zapas. Zawsze, kiedy rodzice mają jakiekolwiek wątpliwości dotyczące rozwoju swojego dziecka, powinni zgłosić się do pediatry.

Eksperci ze Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) rekomendują, aby kobiecy pokarm był jedynym pokarmem w pierwszym półroczu życia niemowlęcia ¹⁰. W tym okresie mleko mamy dostarcza dziecku wszystkie potrzebne składniki odżywcze.

Pamiętaj!

W drugim półroczu życia dziecka mleko matki lub mleko modyfikowane nadal są podstawą diety niemowlęcia. Nie są już jednak w stanie dostarczyć dziecku wystarczająco dużo energii i ważnych składników odżywczych, dlatego w okresie między 17. a 26. tygodniem życia wprowadza się żywienie uzupełniające według ustalonego schematu ¹¹.

Karmienie piersią jest najlepsze dla dziecka, dlatego jeśli wystąpią problemy z laktacją, mama może skorzystać z pomocy doradcy laktacyjnego, a jeśli z jakichś powodów musi ograniczyć lub zrezygnować z karmienia piersią [ZE2] – może zdecydować się na karmienie mieszane lub przejście na dopasowane do wieku mleko modyfikowane dla niemowląt. Receptury takich produktów są opracowywane przez ekspertów, dzięki czemu rodzice mogą wybrać formułę, która będzie dopasowana do potrzeb żywieniowych dziecka na określonym etapie rozwoju. Takie mleko następne zawiera potrzebne składniki odżywcze, w tym składniki mineralne oraz witaminy i może być wsparciem w utrzymaniu prawidłowego przyrostu masy ciała niemowlęcia.