Każde dziecko ma indywidualne tempo rozwoju. Jego przebieg zależy od wielu czynników i związany jest ze wzrostem mózgu oraz rozwojem układu nerwowego niemowlęcia. Istnieje wiele objawów, które sygnalizują rodzicom i lekarzowi, czy rozwój dziecka przebiega prawidłowo. Sprawdź jakie zachowanie obserwować u maluszka, aby trzymać pieczę nad jego rozwojem psychofizycznym.
Co znajdziesz w tym artykule:
Każdy rodzic z troską i podziwem obserwuje swoje maleństwo. Podpatruje rozwój psychofizyczny dziecka i towarzyszy w jego najbardziej przełomowych momentach. Rola rodziców we wspieraniu rozwoju dziecka jest bardzo ważna. To oni zapewniają maluszkowi jak najlepsze warunki i poczucie bezpieczeństwa, bardzo ważne w wychowaniu pociechy.
Rozwój psychoruchowy dziecka do 1. roku życia
Układ nerwowy narodzonego dziecka jest jeszcze bardzo niedojrzały. W miarę jak rozwijają się inne narządy, mózg Twojego maluszka także rośnie. Jest to początek niezwykle dynamicznego rozwoju psychoruchowego dziecka. W pierwszym roku życia jest on bardzo intensywny. Po narodzinach ośrodki mózgowe odpowiedzialne za odruchy są bardziej aktywne od tych, zawiadujących emocjami i myśleniem. Do odruchów wrodzonych u maluszka zaliczamy, m. in.: odruch szukania piersi, ssania i połykania, odruch chwytny, pełzanie. W miarę jak Twoje dziecko będzie rosło, wrodzone odruchy ustąpią miejsca wyuczonym.
Wbrew powszechnej opinii, dziecko po narodzinach widzi (reaguje na światło) i słyszysz, chociaż nie potrafi jeszcze zinterpretować odbieranych bodźców. Bardzo ważna jest obserwacja, czy dany zmysł rozwijaj się prawidłowo. A w razie wątpliwości, niezbędna będzie kontrola u specjalisty.
W pierwszym roku życia niemowlę będzie skupiało wszystkie siły, aby przyjąć pionową postawę ciała. Po 1. miesiącu życia możesz zaobserwować jak maluszek, leżąc na brzuszku, unosi główkę. Z każdym dniem uda mu się ją utrzymać nieco dłużej. Po 3. miesiącu życia dziecko będzie doskonaliło swoje umiejętności ruchowe. Coraz chętniej będzie sięgało po zabawki, a większość przedmiotów maluszek będzie poznawał za pomocą swojej buzi. Półroczne niemowlę, z Twoją pomocą, podejmie pierwsze próby siadania. W 8. – 9. miesiącu życia coraz dłużej będzie utrzymywało się w pozycji siedzącej. Samodzielnie usiąść uda mu się po skończeniu 9. miesiąca życia. Po tym czasie możesz zaobserwować jak Twoja pociecha pełza, a potem raczkuje. Przed ukończeniem 1. roku życia maluszek będzie próbował wstać, co zapewne skończy się upadkiem na pupę. Staraj się okazywać dziecku jak najwięcej zainteresowania i chwal za wszystkie postępy. To pozwoli na budowanie poczucia własnej wartości u Twojego maluszka. Zmobilizuje go do podejmowania kolejnych prób mówienia, raczkowania, chodzenia, a z czasem, coraz bardziej skomplikowanych czynności.
Rozwój psychoruchowy dziecka w wieku 1-3 lata
Po ukończeniu 1. roku życia przez dziecko, jego rozwój nieco zwalnia i nie jest tak spektakularny, ale wciąż będzie dostarczał Ci niezapomnianych wrażeń. To właśnie teraz zaczną się pierwsze, udane próby stania bez podparcia i samodzielnego chodzenia. Możesz już usłyszeć pełne słowa wypowiadane przez maluszka, który rozumie ich znacznie. Przed ukończeniem 2. roku życia, Twój maluch jest już bardzo aktywny. Bez przerwy biega, pełza, skacze – rozpiera go energia
Ponieważ Twoje dziecko coraz więcej potrafi – staje się bardziej samodzielne. Ceni sobie swoją niezależność. Pamiętaj, że nadal potrzebna jest Twoja pomoc w trudniejszych sytuacjach i wsparcie przy doskonaleniu nowych umiejętności. W tym okresie możecie rozpocząć już naukę korzystania z nocnika. Twoje dziecko może potrafić już sygnalizować swoje potrzeby fizjologiczne, ale wiele dzieci jest na to gotowe po ukończeniu 2 . roku życia.
Jeśli na każdy etapie życia dziecka stworzysz mu poczucie bezpieczeństwa, jego rozwój psychoruchowy i emocjonalny będzie przebiegał znacznie szybciej.
Pamiętaj, że każdy maluch rozwija się w innym tempie. Pewne umiejętności nabędzie szybciej od rówieśników, inne później. Nie denerwuj się, jeżeli Twój maluch nie rozwija się dokładnie tak, jak jest to wskazane w kalendarzu rozwoju. Jeśli masz jakiekolwiek wątpliwości skonsultuj się ze specjalistą. W ocenie prawidłowość przebiegu rozwoju psychoruchowego pomocni będą: pediatra, neurolog i okulista dziecięcy.