1000 pierwszych dni życia dziecka to wyjątkowy okres od poczęcia do ukończenia ok. 3. roku życia, w który organizm dziecka rozwija się bardzo intensywnie. W tym czasie mamy realny wpływ na programowanie metaboliczne, które warunkuje prawidłowe funkcjonowanie organizmu człowieka, teraz i w przyszłości. Na czym polega programowanie żywieniowe we wczesnym okresie życia i dlaczego prawidłowe żywienie dzieci już od poczęcia jest tak ważne dla ich zdrowia w dorosłym życiu?
Co znajdziesz w tym artykule:
- 1.Dlaczego 1000 dni
- 2.Okno możliwości
- 3.Szczególne potrzeby żywieniowe
- 4.Programowanie żywieniowe w praktyce
Dlaczego 1000 dni
1000 pierwszych dni życia dziecka to umownie nazwany okres od poczęcia do ukończenia ok. 3. roku życia. Jest to niepowtarzalny czas, w którym mamy ogromny wpływ na kształtowanie prawidłowych nawyków żywieniowych dziecka. Mają one szansę przetrwać w jego dorosłym życiu. W pierwszych trzech latach życia dziecka dochodzi bowiem do tzw. programowania metabolicznego organizmu. Właściwy sposób odżywiania w tym czasie stanowi profilaktykę wielu chorób dietozależnych, takich jak otyłość, nadciśnienie tętnicze czy cukrzyca typu 2. To w jaki sposób przyszła mama odżywia się w czasie ciąży, a potem swoje dziecko, ma wpływ na rozwój narządów i układów w jego organizmie. Prawidłowe żywienie w czasie ciąży, laktacji oraz pierwszych lat życia dziecka zapewnia nie tylko odpowiednie przyrosty masy ciała i optymalny stan odżywienia, ma także wpływ na długofalowe efekty, takie jak:
- Prawidłowe funkcjonowaniu układu nerwowego i mózgu.
- Prawidłowy rozwój kości stawów oraz mięśni.
- Zmniejszenie ryzyka chorób układu krążenia i nowotworów.
- Zmniejszenie ryzyka otyłości.
- Zmniejszenie ryzyka chorób dietozależnych
Czy wiesz, że w okresie od poczęcia aż do 3. roku życia dziecko aż 5-krotnie zwiększa swoją masę urodzeniową, a długość jego ciała podwaja się?
Okno możliwości
W okresie od poczęcia do 3. roku życia otwiera się tzw. „okno możliwości”, w którym, poprzez odpowiedni sposób odżywiania w ciąży, a następnie odpowiednie odżywianie dziecka, mamy wpływ na kształtowanie zdrowia swojego dziecka w przyszłości. Odpowiedni skład i zbilansowanie diety jest jednym z najważniejszych warunków prawidłowego rozwoju i zdrowia dziecka. Może wpływać na odpowiedni rozwój narządów, zdolności poznawcze, wspomaga odporność oraz metabolizm.
Okno możliwości to okres, w którym czynniki, takie jak prawidłowe odżywianie przyszłej mamy w czasie ciąży, a później dziecka, zdrowy styl życia oraz zdrowie rodziców, mają kluczowe znaczenie dla prawidłowego rozwoju dziecka.
Szczególne potrzeby żywieniowe
Pamiętaj, że dziecko to nie mały dorosły i jego potrzeby różnią się od organizmu dorosłego człowieka. W ciągu pierwszych 3 lat życia dziecka jego zapotrzebowanie na składniki odżywcze zmienia się. Zapotrzebowanie na energię w tym czasie jest wyjątkowo wysokie (w przeliczeniu na kg masy ciała), przy czym dla noworodka to tłuszcz jest podstawowym źródłem pozyskiwania energii, trzy lata później są to już węglowodany. W pierwszym roku życia mózg jest nieproporcjonalnie duży w stosunku do reszty ciała, w porównaniu z proporcjami dorosłego człowieka. Dziecko potrzebuje też innych ilości składników pokarmowych, np. żelaza, witaminy D czy nienasyconych kwasów tłuszczowych, w tym DHA, który jest niezbędny do prawidłowego rozwoju mózgu. Jego układ odpornościowy nie jest w pełni dojrzały, a ze względu na niedojrzałość narządów, np. wątroby czy nerek, organizm dziecka ma inny metabolizm, co powoduje, że szkodliwe substancje i zanieczyszczenia zawarte w żywności mogą być dla niego wyjątkowo niebezpieczne. Brzuszek dziecka po urodzeniu jest niedojrzały, zarówno pod względem anatomicznym, jak i fizjologicznym, dlatego potrzebuje pokarmu dopasowanego do jego potrzeb.
Programowanie żywieniowe w praktyce
By wykorzystać w pełni ten wyjątkowy okres, jakim jest pierwszych 1000 dni życia Twojego dziecka, pamiętaj o kilku zasadach, które pomogą zaprogramować jego metabolizm na lata:
- Zdrowa i zbilansowana dieta w czasie ciąży, bogata we wszystkie składniki odżywcze, witaminy i składniki mineralne.
- Wyłączne karmienie piersią niemowlęcia przez pierwszych 6 miesięcy życia dziecka.
- Zbilansowana dieta dziecka, dostosowana do jego wieku i potrzeb.
- Regularne posiłki maluszka.
- Unikanie dodatku soli i cukru w potrawach.
- Podawanie wody do picia.
- Dostarczenie składników odżywczych w odpowiednich proporcjach.
Więcej informacji o idei 1000 pierwszych dni oraz programowaniu żywieniowym we wczesnym okresie życia znajdziesz na edukacyjnej platformie www.1000dni.pl
Dowiedz się więcej o żywieniu w pierwszych latach życia. Sprawdź!