Prawidłowe żywienie dzieci w 1000 pierwszych dni ich życia

3 min
Dziecko je samo platki z mlekiem

1000 pierwszych dni życia dziecka to wyjątkowy okres od poczęcia do ukończenia ok. 3. roku życia, w który organizm dziecka rozwija się bardzo intensywnie. W tym czasie mamy realny wpływ na programowanie metaboliczne, które warunkuje prawidłowe funkcjonowanie organizmu człowieka, teraz i w przyszłości. Na czym polega programowanie żywieniowe we wczesnym okresie życia i dlaczego prawidłowe żywienie dzieci już od poczęcia jest tak ważne dla ich zdrowia w dorosłym życiu?

Dziecko je samo platki z mlekiem
Dziecko je samo platki z mlekiem

Dlaczego 1000 dni

1000 pierwszych dni życia dziecka to umownie nazwany okres od poczęcia do ukończenia ok. 3. roku życia. Jest to niepowtarzalny czas, w którym mamy ogromny wpływ na kształtowanie prawidłowych nawyków żywieniowych dziecka. Mają one szansę przetrwać w jego dorosłym życiu. W pierwszych trzech latach życia dziecka dochodzi bowiem do tzw. programowania metabolicznego organizmu. Właściwy sposób odżywiania w tym czasie stanowi profilaktykę wielu chorób dietozależnych, takich jak otyłość, nadciśnienie tętnicze czy cukrzyca typu 2. To w jaki sposób przyszła mama odżywia się w czasie ciąży, a potem swoje dziecko, ma wpływ na rozwój narządów i układów w jego organizmie. Prawidłowe żywienie w czasie ciąży, laktacji oraz pierwszych lat życia dziecka zapewnia nie tylko odpowiednie przyrosty masy ciała i optymalny stan odżywienia, ma także wpływ na długofalowe efekty, takie jak:

  • Prawidłowe funkcjonowaniu układu nerwowego i mózgu.
  • Prawidłowy rozwój kości stawów oraz mięśni.
  • Zmniejszenie ryzyka chorób układu krążenia i nowotworów.
  • Zmniejszenie ryzyka otyłości.
  • Zmniejszenie ryzyka chorób dietozależnych

Czy wiesz, że w okresie od poczęcia aż do 3. roku życia dziecko aż 5-krotnie zwiększa swoją masę urodzeniową, a długość jego ciała podwaja się?

Okno możliwości

W okresie od poczęcia do 3. roku życia  otwiera się tzw. „okno możliwości”, w którym, poprzez odpowiedni sposób odżywiania w ciąży, a następnie odpowiednie odżywianie dziecka, mamy wpływ na kształtowanie zdrowia swojego dziecka w przyszłości. Odpowiedni skład i zbilansowanie diety jest jednym z najważniejszych warunków prawidłowego rozwoju i zdrowia dziecka. Może wpływać na odpowiedni rozwój narządów, zdolności poznawcze, wspomaga odporność oraz metabolizm.

Okno możliwości to okres, w którym czynniki, takie jak prawidłowe odżywianie przyszłej mamy w czasie ciąży, a później dziecka, zdrowy styl życia oraz zdrowie rodziców, mają kluczowe znaczenie dla prawidłowego rozwoju dziecka.

Szczególne potrzeby żywieniowe

Pamiętaj, że dziecko to nie mały dorosły i jego potrzeby różnią się od organizmu dorosłego człowieka. W ciągu pierwszych 3 lat życia dziecka jego zapotrzebowanie na składniki odżywcze zmienia się. Zapotrzebowanie na energię w tym czasie jest wyjątkowo wysokie (w przeliczeniu na kg masy ciała), przy czym dla noworodka to tłuszcz jest podstawowym źródłem pozyskiwania energii, trzy lata później są to już węglowodany. W pierwszym roku życia mózg jest nieproporcjonalnie duży w stosunku do reszty ciała, w porównaniu z proporcjami dorosłego człowieka. Dziecko potrzebuje też innych ilości składników pokarmowych, np. żelaza, witaminy D czy nienasyconych kwasów tłuszczowych, w tym DHA, który jest niezbędny do prawidłowego rozwoju mózgu. Jego układ odpornościowy nie jest w pełni dojrzały, a ze względu na niedojrzałość narządów, np. wątroby czy nerek, organizm dziecka ma inny metabolizm, co powoduje, że szkodliwe substancje i zanieczyszczenia zawarte w żywności mogą być dla niego wyjątkowo niebezpieczne. Brzuszek dziecka po urodzeniu jest niedojrzały, zarówno pod względem anatomicznym, jak i fizjologicznym, dlatego potrzebuje pokarmu dopasowanego do jego potrzeb.

Programowanie żywieniowe w praktyce

By wykorzystać w pełni ten wyjątkowy okres, jakim jest pierwszych 1000 dni życia Twojego dziecka, pamiętaj o kilku zasadach, które pomogą zaprogramować jego metabolizm na lata:

  • Zdrowa i zbilansowana dieta w czasie ciąży, bogata we wszystkie składniki odżywcze, witaminy i składniki mineralne.
  • Wyłączne karmienie piersią niemowlęcia przez pierwszych 6 miesięcy życia dziecka.
  • Zbilansowana dieta dziecka, dostosowana do jego wieku i potrzeb.
  • Regularne posiłki maluszka.
  • Unikanie dodatku soli i cukru w potrawach.
  • Podawanie wody do picia.
  • Dostarczenie składników odżywczych w odpowiednich proporcjach.

Więcej informacji o idei 1000 pierwszych dni oraz programowaniu żywieniowym we wczesnym okresie życia znajdziesz na edukacyjnej platformie www.1000dni.pl

Tagi: zdrowe żywienie dzieci, żywienie dzieci 1-3, żywienie we wczesnym dzieciństwie, 1000  pierwszych dni,  1000 dni, programowanie żywieniowe, programowanie metaboliczne, prawidłowe żywienie, okno możliwości, metabolizm dziecka

Dowiedz się więcej o żywieniu w pierwszych latach życia. Sprawdź!

Oceń ten artykuł: