Zęby mleczne tworzą się już w okresie życia płodowego, kiedy u dziecka powstaje tzw. pierwotna listewka zębowa. Wyżynanie się pierwszych zębów następuje po urodzeniu i zaczyna się około 6 miesiąca życia dziecka. Ząbkowanie to stopniowe przesuwanie się zawiązków każdego zęba do swojej docelowej pozycji w jamie ustnej. Proces ten z może być bezbolesny, chociaż u niektórych dzieci powoduje nieprzyjemne dolegliwości.
Co znajdziesz w tym artykule:
Kiedy pojawiają się pierwsze ząbki?
Ząbkowanie jest wyjątkową chwilą w życiu rodziców i dziecka. Pierwsze ząbki pojawiające się w jamie ustnej to najczęściej dolne „jedynki”. Momentem, w którym możecie się ich spodziewać jest okres między 6. a 10. miesiącem życia Waszej pociechy. Kolejne ząbki to górne jedynki, których wyrzynanie jest dla dziecka najbardziej bolesne. Następnie pojawiają się kły, siekacze i zęby trzonowe. Po ukończeniu 2. roku życia dziecko będzie miało już 20 ząbków, czyli komplet mleczaków. Jeśli u rocznego dziecka nie rozpoczęło się jeszcze ząbkowanie, należy skonsultować się z pediatrą lub stomatologiem dziecięcym.
Objawy ząbkowania
Jednym z pierwszych sygnałów, świadczącym o początkach ząbkowania jest obfite ślinienie się dziecka. Towarzyszą mu objawy, takie jak: marudzenie, zmęczenie i płaczliwość. Mogą pojawić się problemy ze spokojnym snem. Maluszek wkłada do buzi rączki oraz różne przedmioty, ponieważ jego dziąsła puchną i są podrażnione. U niektórych dzieci może wystąpić niechęć do jedzenia, bo pokarm sprawia ból i dodatkowo podrażnia rozpulchnioną śluzówkę w jamie ustnej.
Ząbkowanie to fizjologiczny proces, jednak u niektórych dzieci stres związany z wyżynaniem się ząbków może powodować pewne zmiany w organizmie – obniżenie odporności i gorsze samopoczucie. Objawy towarzyszące ząbkowaniu to podwyższona temperatura ciała, biegunki lub zaparcia, zaburzenia łaknienia i snu. Jeśli pojawią się u Twojego dziecka skonsultuj się ze specjalistą. Objawy te mogą, ale nie muszą wiązać się z ząbkowaniem. Niekiedy świadczą o poważnej dolegliwości, a wtedy konsultacja pediatryczna będzie potrzebna.
Pierwsza pomoc w ząbkowej sprawie
Ulgę w bólu dziąseł przyniosą dziecku gryzaki. Niektóre z nich możesz schłodzić w lodówce – niska temperatura zmniejszy opuchliznę w buzi dziecka. Masaż dziąseł za pomocą sylikonowej szczoteczki, przeznaczonej dla ząbkujących maluchów, może okazać się niezwykle pomocny. Jeśli nie masz specjalnego przyrządu do masażu – wykonaj go czystą ręką. Delikatnie pocieraj palcem obolałe dziąsła.
Higiena jamy ustnej
Chociaż zęby mleczne nie są z nami na całe życie, to trzeba o nie dbać szczególnie troskliwie. Zapobieganie próchnicy to nie tylko inwestycja w uzębienie mlecznie, ale także stałe. Higiena pierwszych ząbków jest bardzo ważnym aspektem, o którym musisz pamiętać od samego początku ząbkowania.
Poznaj 5 najważniejszych zasad higieny mlecznych ząbków:
- Od początku ucz swoje dziecko dbania o zęby. Myjcie je rano i wieczorem oraz w miarę możliwości po każdym posiłku.
- Do higieny pierwszych ząbków używaj silikonowej szczoteczki i przegotowanej wody. Gdy pojawią się już wszystkie mleczaki, przejdźcie na szczoteczkę z miękkiego włosia z zaokrąglonym końcem, żeby nie podrażniała dziąseł malucha. Jeśli Twoje dziecko zacznie już samodzielnie myć ząbki (oczywiście pod Twoim czujnym okiem) zadbaj, aby robiło to dopasowaną szczoteczką. Powinna być szeroka w rącze i posiadać antypoślizgową nakładkę, aby ułatwić dziecku mycie ząbków. Wymieniaj szczoteczkę co 2-3 miesiące i po przebytej infekcji u dziecka.
- Zadbaj o prawidłową technikę mycia zębów. Zewnętrze powierzchnie ząbków czyść ruchem kolistym, a wewnętrze wymiatającym. Ząbki przednie myj przesuwając szczoteczkę pionowo ruchem góra – dół. Nie pomijaj zębów trzonowych.
- Pielęgnuj właściwe nawyki żywieniowe. Nie podawaj dziecku cukru, słodyczy i dosładzanych napojów. Unikaj usypiania dziecka z butelką – to szybka droga do rozwoju próchnicy!
- Świeć przykładem. Wspólne szczotkowanie wieczorem i rano zachęci dziecko do praktykowania tej czynności w późniejszym okresie. Pamiętaj, że w każdej dziedzinie jesteś autorytetem dla dziecka, które chętnie powiela zachowania dorosłych.
Higiena pierwszych ząbków to okazja do nauczenia dziecka zasad dbania nie tylko o ząbki, ale także o siebie. Jeśli będziesz miała jakiekolwiek pytania zawsze warto poradzić się stomatologa. Odwiedzaj go regularnie, 1-2 razy do roku.