1000 pierwszych dni życia dziecka to wyjątkowy okres od poczęcia do ukończenia ok. 3. roku życia, w który organizm dziecka rozwija się bardzo intensywnie. W tym czasie mamy realny wpływ na programowanie metaboliczne, które warunkuje prawidłowe funkcjonowanie organizmu człowieka, teraz i w przyszłości. Na czym polega programowanie żywieniowe we wczesnym okresie życia i dlaczego prawidłowe żywienie dzieci już od poczęcia jest tak ważne dla ich zdrowia w dorosłym życiu?
Co znajdziesz w tym artykule:
Dlaczego 1000 dni
1000 pierwszych dni życia dziecka to umownie nazwany okres od poczęcia do ukończenia ok. 3. roku życia. Jest to niepowtarzalny czas, w którym mamy ogromny wpływ na kształtowanie prawidłowych nawyków żywieniowych dziecka. Mają one szansę przetrwać w jego dorosłym życiu. W pierwszych trzech latach życia dziecka dochodzi bowiem do tzw. programowania metabolicznego organizmu. Właściwy sposób odżywiania w tym czasie stanowi profilaktykę wielu chorób dietozależnych, takich jak otyłość, nadciśnienie tętnicze czy cukrzyca typu 2. To w jaki sposób przyszła mama odżywia się w czasie ciąży, a potem swoje dziecko, ma wpływ na rozwój narządów i układów w jego organizmie. Prawidłowe żywienie w czasie ciąży, laktacji oraz pierwszych lat życia dziecka zapewnia nie tylko odpowiednie przyrosty masy ciała i optymalny stan odżywienia, ma także wpływ na długofalowe efekty, takie jak:
- Prawidłowe funkcjonowaniu układu nerwowego i mózgu.
- Prawidłowy rozwój kości stawów oraz mięśni.
- Zmniejszenie ryzyka chorób układu krążenia i nowotworów.
- Zmniejszenie ryzyka otyłości.
- Zmniejszenie ryzyka chorób dietozależnych
Czy wiesz, że w okresie od poczęcia aż do 3. roku życia dziecko aż 5-krotnie zwiększa swoją masę urodzeniową, a długość jego ciała podwaja się?
Okno możliwości
W okresie od poczęcia do 3. roku życia otwiera się tzw. „okno możliwości”, w którym, poprzez odpowiedni sposób odżywiania w ciąży, a następnie odpowiednie odżywianie dziecka, mamy wpływ na kształtowanie zdrowia swojego dziecka w przyszłości. Odpowiedni skład i zbilansowanie diety jest jednym z najważniejszych warunków prawidłowego rozwoju i zdrowia dziecka. Może wpływać na odpowiedni rozwój narządów, zdolności poznawcze, wspomaga odporność oraz metabolizm.
Okno możliwości to okres, w którym czynniki, takie jak prawidłowe odżywianie przyszłej mamy w czasie ciąży, a później dziecka, zdrowy styl życia oraz zdrowie rodziców, mają kluczowe znaczenie dla prawidłowego rozwoju dziecka.
Przewodnik dla mamy, czyli schemat żywienia niemowląt
SprawdźSzczególne potrzeby żywieniowe
Pamiętaj, że dziecko to nie mały dorosły i jego potrzeby różnią się od organizmu dorosłego człowieka. W ciągu pierwszych 3 lat życia dziecka jego zapotrzebowanie na składniki odżywcze zmienia się. Zapotrzebowanie na energię w tym czasie jest wyjątkowo wysokie (w przeliczeniu na kg masy ciała), przy czym dla noworodka to tłuszcz jest podstawowym źródłem pozyskiwania energii, trzy lata później są to już węglowodany. W pierwszym roku życia mózg jest nieproporcjonalnie duży w stosunku do reszty ciała, w porównaniu z proporcjami dorosłego człowieka. Dziecko potrzebuje też innych ilości składników pokarmowych, np. żelaza, witaminy D czy nienasyconych kwasów tłuszczowych, w tym DHA, który jest niezbędny do prawidłowego rozwoju mózgu. Jego układ odpornościowy nie jest w pełni dojrzały, a ze względu na niedojrzałość narządów, np. wątroby czy nerek, organizm dziecka ma inny metabolizm, co powoduje, że szkodliwe substancje i zanieczyszczenia zawarte w żywności mogą być dla niego wyjątkowo niebezpieczne. Brzuszek dziecka po urodzeniu jest niedojrzały, zarówno pod względem anatomicznym, jak i fizjologicznym, dlatego potrzebuje pokarmu dopasowanego do jego potrzeb.
Programowanie żywieniowe w praktyce
By wykorzystać w pełni ten wyjątkowy okres, jakim jest pierwszych 1000 dni życia Twojego dziecka, pamiętaj o kilku zasadach, które pomogą zaprogramować jego metabolizm na lata:
- Zdrowa i zbilansowana dieta w czasie ciąży, bogata we wszystkie składniki odżywcze, witaminy i składniki mineralne.
- Wyłączne karmienie piersią niemowlęcia przez pierwszych 6 miesięcy życia dziecka.
- Zbilansowana dieta dziecka, dostosowana do jego wieku i potrzeb.
- Regularne posiłki maluszka.
- Unikanie dodatku soli i cukru w potrawach.
- Podawanie wody do picia.
- Dostarczenie składników odżywczych w odpowiednich proporcjach.
Więcej informacji o idei 1000 pierwszych dni oraz programowaniu żywieniowym we wczesnym okresie życia znajdziesz na edukacyjnej platformie www.1000dni.pl
Dowiedz się więcej o żywieniu w pierwszych latach życia. Sprawdź!